Klinika medycyny hiperbarycznej i ratownictwa morskiego

Jesteśmy wiodącą jednostką prowadzącą leczenie i terapię tlenem hiperbarycznym

Klinika Medycyny Hiperbarycznej i Ratownictwa Morskiego jest pierwszym ośrodkiem w Polsce, który od 1986 roku prowadzi terapię tlenem hiperbarycznym zarówno w warunkach ambulatoryjnych jak i w warunkach szpitalnych. Od ponad dwudziestu lat jest wiodącą jednostką prowadzącą leczenie zgodne z obowiązującymi standardami Europejskiego Kodeksu Dobrej Praktyki w Terapii Tlenem Hiperbarycznym.

Tlenoterapia hiperbaryczna (HBO)

Tlenoterapia hiperbaryczna (HBO) jest to metoda leczenia różnych schorzeń polegająca na oddychaniu czystym tlenem w warunkach zwiększonego ciśnienia wytwarzanego w komorze hiperbarycznej. W trakcie leczenia pacjent odbywa serię sesji leczniczych w komorze hiperbarycznej, których ilość uzależniona jest od przyczyny będącej powodem skierowania na leczenie.

Komora hiperbaryczna jest to specjalne pomieszczenie, w którym przebywają pacjenci i personel medyczny, wyposażone w urządzenia i sprzęty niezbędne do bezpiecznego prowadzenia tlenoterapii hiperbarycznej we wszystkich jej fazach, tj.:

• Kompresja czyli sprężenie – wypełnienie komory sprężonym powietrzem, zwykle do ciśnienia 2,5 razy większego niż atmosferyczne. Sprężeniu towarzyszy hałas i uczucie ciepła. W trakcie sprężania wszystkie osoby znajdujące się wewnątrz komory muszą wyrównywać ciśnienie w uszach stosując się do zaleceń personelu znajdującego się wewnątrz komory hiperbarycznej.
• Pobyt pacjentów w warunkach zwiększonego ciśnienia, w trakcie którego pacjenci oddychają 100% tlenem, dostarczanym przez indywidualny układ oddechowy. Oddychanie tlenem trwa godzinę, do tego dochodzą jedna lub dwie kilkuminutowe przerwy, podczas których można oddychać bez układów oddechowych.
• Dekompresja czyli rozprężenie – w trakcie tej fazy następuje stopniowe zmniejszanie ciśnienia w komorze do wartości ciśnienia atmosferycznego. Towarzyszy temu hałas i uczucie chłodu.

Tlen hiperbaryczny jest lekiem i jak każdy lek ma określone wskazania i przeciwwskazania do jego stosowania.

W niektórych jednostkach chorobowych np. zatrucie tlenkiem węgla, choroba dekompresyjna, zator gazowy, terapia tlenem hiperbarycznym jest podstawową formą terapii, natomiast w większości pozostałych stanowi leczenie wspomagające np.: zapalenia kości, trudno gojące się rany, nagła głuchota idiopatyczna, zgorzel gazowa.

Bezwzględnym przeciwwskazaniem do stosowania terapii tlenem hiperbarycznym może być ciężka choroba płuc. Do względnych przeciwwskazań zalicza się niektóre choroby przewlekłe takie jak: astma, padaczka, ciężka klaustrofobia oraz przebyte leczenie wybranymi lekami.

Czasowe przeciwwskazanie dla prowadzenia terapii mogą stanowić ostre stany gorączkowe, infekcje dróg oddechowych, uszu, nosa i zatok.

Sporadycznie w trakcie leczenia mogą wystąpić objawy niepożądane takie jak: problemy laryngologiczne (ból uszu lub zatok, uraz ciśnieniowy ucha), okulistyczne (przejściowe zaburzenia ostrości widzenia, pogłębienie zaćmy, ograniczenie pola widzenia), hipoglikemia u pacjentów z cukrzycą.

Inne, rzadko występujące, powikłania, które mogą wystąpić w trakcie terapii hiperbarycznej to: uraz ciśnieniowy płuc (odma płucna) lub drgawki, które są wyrazem toksycznego działania tlenu na ośrodkowy układ nerwowy.

Większości objawów niepożądanych można uniknąć lub zminimalizować ich skutki poprzez wnikliwe badanie i zebranie wywiadu medycznego podczas kwalifikacji pacjenta do leczenia w komorze hiperbarycznej oraz ścisłe stosowanie się i przestrzeganie przedstawionych pacjentowi zasad postępowania i zaleceń personelu medycznego.

W celu zwiększenia bezpieczeństwa w trakcie każdej sesji, w komorze znajduje się personel medyczny.

Niezwykle rzadkim powikłaniem terapii tlenem hiperbarycznym może być zwłóknienie tkanki płucnej, występujące po bardzo długiej serii sesji hiperbarycznych.

Ponadto mogą pojawić się inne powikłania, niewymienione powyżej, indywidualne dla danego pacjenta.

INFORMACJE DLA PACJENTÓW

Kwalifikacja do leczenia tlenem hiperbarycznym (HBO)

Ośrodek posiada podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia -  leczenie jest dla Pacjenta nieodpłatne. Do zakwalifikowania na leczenie w naszym Ośrodku wymagane jest:

1. Skierowanie;
2. załączone lub opisane wykonane dotychczas badania lub dotychczasowe postępowanie;
3. jeśli powodem skierowania jest zapalenie kości – scyntygrafia, TK, MR;
4. jeśli powodem skierowania są zakażone rany – aktualny wynik badania mikrobiologicznego;
5. w przypadku skierowania z powodu nagłej głuchoty – audiogram, powtórzony po siedmiu i czternastu ekspozycjach HBO;
6. Rtg klatki piersiowej – ważne 1 rok;
7. Karty informacyjne z dotychczasowego leczenia;
8. Ewentualne dodatkowe badania po konsultacji z lekarzem ośrodka.

Należy poinformować personel medyczny o posiadaniu wszelkich implantów medycznych (w tym sztucznych rozruszników (defibrylatorów) serca –  dostarczyć aktualny paszport urządzenia.

Kwalifikacja do leczenia planowego odbywa się od poniedziałku do piątku w godzinach 09.00 – 14.00.

INFORMACJE DLA LEKARZY 

INFORMACJE DLA LEKARZY KIERUJĄCYCH PACJENTÓW CELEM LECZENIA TLENEM HIPERBARYCZNYM

Tlenoterapia hiperbaryczna jest szeroko stosowaną metodą leczniczą. Lista wskazań dla jej stosowania ustalona jest przez Narodowy Fundusz Zdrowia na podstawie wytycznych ustalonych przez Europejski Komitet Medycyny Hiperbarycznej, a leczenie, jako świadczenie odrębnie kontraktowane, jest całkowicie refundowane. W związku z tym skierowanie na leczenie HBO nie obciąża lekarza kierującego ani jednostki kierującej.

Na skierowaniu do Kliniki Medycyny Hiperbarycznej powinno być umieszczone rozpoznanie, będące wskazaniem do leczenia HBO.

Kwalifikacji do leczenia dokonuje lekarz pracujący w Klinice Medycyny Hiperbarycznej na podstawie skierowania od lekarza prowadzącego leczenie.

Kwalifikacje do leczenia HBO odbywają się od poniedziałku do piątku w godzinach od 09:00 do 14:00.

WSKAZANIA DO LECZENIA HBO:

Wskazania przewlekłe:

Leczenie prowadzone jest w trybie ambulatoryjnym

• Trudno gojące się rany – rany, które pomimo prawidłowego leczenia i po wyczerpaniu innych dostępnych metod leczenia nie goją się, co najmniej od 4 tygodni.

Przed skierowaniem pacjenta na leczenie HBO należy wykonać:

1. Badanie mikrobiologiczne – posiew z rany. Na tej podstawie pacjent powinien mieć włączoną celowaną antybiotykoterapię.
2. Rana powinna być opracowana chirurgicznie przed rozpoczęciem leczenia (oczyszczona z tkanek zmienionych martwiczo, ropnego włóknika).
3. Badanie USG-doppler naczyń tętniczych lub żylnych. W przypadku zmian w naczyniach tętniczych pacjent powinien być skonsultowany przez chirurga naczyniowego (zabieg rewaskularyzacji naczyń tętniczych powinien być wykonany przed rozpoczęciem leczenia HBO).

• Zakażenie tkanek miękkich

Przed skierowaniem na leczenie HBO należy wykonać:

1. Badanie mikrobiologiczne – posiew z rany. Na tej podstawie pacjent powinien mieć włączoną celowaną antybiotykoterapię.
2. Rana powinna być opracowana chirurgicznie przed rozpoczęciem leczenia (oczyszczona z tkanek zmienionych martwiczo, ropnego włóknika).

• Popromienne uszkodzenia tkanek – leczenie rozpoczynamy po 6 miesiącach od zakończenia radioterapii.

• Zapalenie kości i szpiku – rozpoznanie powinno być potwierdzone badaniem obrazowym (scyntygrafia, MRI, TK).

 

Wskazania ostre:

Leczenie prowadzone jest w trybie ambulatoryjnym

• Nagła głuchota idiopatyczna, uraz akustyczny uszu – leczenie rozpoczynamy do 4 tygodni od wystąpienia. Pacjent powinien wykonać audiogram przed rozpoczęciem leczenia (najlepiej w dniu kwalifikacji do leczenia), w trakcie i pod koniec leczenia. Najlepsze wyniki osiągamy, gdy rozpoczynamy leczenie HBO równocześnie z leczeniem farmakologicznym.
• Zespół zmiażdżenia – leczenie rozpoczynamy w ciągu tygodnia od wystąpienia urazu.
• Zespół kompartmentalny – rozpoczynamy leczenie w ciągu pierwszych godzin od wystąpienia urazu.
• Zagrożony przeszczep skóry i przeszczep mięśniowo-szkieletowy. Leczenie rozpoczynamy w ciągu pierwszych dni od położenia przeszczepu.

Wskazania ostre leczone w warunkach szpitalnych:

• Tętniczy zator gazowy – leczenie powinno być rozpoczęte w ciągu kilku godzin od wystąpienia objawów.
• Choroba dekompresyjna – leczenie powinno być rozpoczęte w ciągu kilku godzin od wystąpienia objawów.
• Zgorzel gazowa klostridialna i nieklostridialna. Przed przekazaniem pacjenta do Kliniki niezbędne jest chirurgiczne opracowanie polegające na usunięciu tkanek zmienionych martwiczo oraz wstępna ocena mikrobiologiczna na podstawie bezpośredniego badania wykonanego z pobranego śródoperacyjnie preparatu tkankowego.
• Zatrucie tlenkiem węgla – do leczenia HBO kwalifikowane są zatrucia ciężkie i średnio-ciężkie.
• Poziom COHB oznaczony we krwi Leczenie powinno być rozpoczęte w ciągu 4 do 6 godzin od zatrucia – najlepsze wyniki leczenia. Leczenie rozpoczynamy do 24 godzin od zatrucia CO.
  
  • powyżej 20% bez innych objawów
  • powyżej 15% z objawami kardiologicznymi
  • > 10% u kobiet ciężarnych
  • dodatkowe wskazania – objawy neurologiczne, kardiologiczne

Kontakt możliwy jest przez cala dobę  tel. 58 699 86 54

PRZECIWWSKAZANIA DO LECZENIA HBO:

Bezwzględne:

1. Nieodbarczona odma opłucnowa,
2. Niektóre leki onkologiczne (chemioterapia).

Względne:

1. Choroby płuc (astma, POCHP, włóknienie płuc),
2. Padaczka,
3. Klaustrofobia,
4. Przeciwwskazania czasowe: stany gorączkowe, zakażenie górnych dróg oddechowych, uszu, nosa i zatok.

Broszura informacyjna

UWAGA

Długość leczenia oraz ilość sesji HBO zależy od jednostki chorobowej, oceny skuteczności i efektów leczenia i ewentualnie od występujących powikłań, waha się od 15 do 60. Zazwyczaj wykonywana jest 1 sesja dziennie od poniedziałku do piątku. Standardowa sesja trwa około 1,5 godziny. Każdy pacjent kierowany do leczenia HBO powinien mieć aktualne zdjęcie RTG klatki piersiowej. Pacjenci z wszczepionym kardiowerterem elektrostymulatorem lub innym wszczepionym na stałe urządzeniem powinni dostarczyć paszport techniczny tego urządzenia. Chemioterapia – leczenie HBO rozpoczyna się 4 – 6 tygodni po zakończeniu chemioterapii. Pacjent leczony onkologicznie powinien mieć określony status onkologiczny - konieczna konsultacja lekarza onkologa przed rozpoczęciem leczenia HBO.