Dziś przypada Światowy Dzień Malarii, choroby pasożytniczej, która zagraża prawie połowie światowej populacji i występuje w ponad 90 krajach. Z tej okazji z inicjatywy Uniwersyteckiego Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej oraz Instytutu Medycyny Morskiej i Tropikalnej GUMed zorganizowano w Gdyni konferencję poświęconą malarii i zdrowiu w tropiku.

Co roku na malarię zapada ok. 200 milionów osób, z czego niemal 500 tysięcy chorych umiera. Większość z nich to dzieci poniżej 5 roku życia w Afryce Subsaharyskiej. Zwalczanie malarii to jeden z Milenijnych Celów Rozwoju ONZ, a dane z ostatnich lat pozwalają myśleć optymistycznie o przyszłości walki z tą chorobą: do 2015 udało się zrealizować wcześniejszy plan ograniczenia zachorowań w krajach tropikalnych. Liczba zgonów w Afryce zmniejszyła się o ok. 30%, a w Azji - o prawie połowę. Już ponad połowa mieszkańców Afryki ma dostęp do moskitiery chroniącej przed zarażeniem zarodźcami malarii. Malaria jednak nadal stanowi istotne zagrożenie dla wyjeżdżających do tropiku i od lat jest główną, zakaźną przyczyną zgonów osób podróżujących.

Podczas dzisiejszej konferencji dyskutowano na temat znaczenia malarii na świecie i w Polsce oraz podsumowano udział UCMMiT/IMMiT w zwalczaniu tej choroby. Historię IMMiT przedstawił konsultant krajowy w dziedzinie medycyny morskiej i tropikalnej, dr hab. med. Wacław Nahorski, a dr Anna Kuna, Kierownik Kliniki Chorób Tropikalnych i Pasożytniczych UCMMiT przybliżyła zagadnienia nowoczesnej profilaktyki i leczenia malarii. Dr Antoni Urbanowicz, wicedyrektor UCMMiT omówił dotychczasową działalność placówki zarysowując plan dalszego rozwoju medycyny tropikalnej w UCMMiT. Dr Martyna Bykowska zwróciła uwagę na współpracę IMMiT ze zgromadzeniami misyjnymi działającymi w regionach endemicznego występowania malarii, która w wyjątkowy sposób pozwala gdyńskim lekarzom łączyć udzielanie pomocy medycznej ludności krajów afrykańskich ze zdobywaniem praktycznego doświadczenia w tropiku. W dyskusji pojawiły się także głosy niepokoju o dalszą, niepewną przyszłość UCMMiT/IMMiT. Gdyńska placówka od wielu lat stanowi główne zabezpieczenie medyczne dla Polaków, podróżujących do tropiku zawodowo i rekreacyjnie. Podczas konferencji podkreślono, że do ciężkiego przebiegu malarii u podróżnych zwykle przyczyniają się błędy w profilaktyce oraz zbyt późno postawione rozpoznanie. „W ostatnich latach widzimy wzrost liczby podróży tropikalnych podejmowanych przez Polaków. UCMMiT/IMMiT w Gdyni to szczególna placówka, która odpowiada na potrzeby medyczne z tym związane” – podkreślił dr hab. med. W. Nahorski.

25.04.2017 Agnieszka Wroczyńska

Od 2015 roku UCMMiT uczestniczy w międzynarodowym innowacyjnym projekcie Tropsense. Projekt ma na celu opracowanie nowej, nieinwazyjnej, niedrogiej i łatwej w obsłudze metody diagnostycznej do wykrywania chorób tropikalnych i pasożytniczych (bąblowicy, dengi i leiszmaniozy). Diagnostyka miałaby opierać się na analizie lotnych biomarkerów w wydychanym powietrzu pacjenta metodą spektroskopii M-IR z wykorzystaniem laserów kaskadowych. Pozwoli to na budowę modelu detekcji dla wybranych chorób. Prototyp takiego urządzenia będzie skonstruowany po zakończeniu fazy zbierania próbek powietrza, a następnie przekazany do testowania dla pacjentów.

Bąblowica jest chorobą pasożytniczą, występującą także w Polsce. Denga jest bardzo powszechna w krajach tropikalnych, czynnikiem etiologicznym jest wirus, przenoszony przez komary. Leiszmanioza jest chorobą pasożytniczą, spotykaną w niektórych rejonach tropikalnych, przenoszą ją moskity. Wszystkie te choroby nastręczają trudności diagnostyczne i lecznicze, z uwagi na niecharakterystyczny przebieg kliniczny, rozpowszechnienie często w ubogich krajach tropikalnych czy też z powodu braku nowoczesnych metod leczenia.

Klinika Chorób Tropikalnych i Pasożytniczych UCMMiT aktywnie uczestniczy w zbieraniu próbek powietrza od pacjentów hospitalizowanych z powodu wyżej wymienionych chorób.

Jak dotąd, odbyły się 3 spotkania podsumowujące kolejne etapy realizacji projektu: w Gdańsku (luty 2015 r.), Tarragonie (Hiszpania, kwiecień 2015 r.) i Ulm (Niemcy, styczeń 2017 r.). Ponadto w ramach projektu odbyły się 2 wyjazdy pracowników Kliniki do Kolumbii (marzec oraz listopad 2016 r.), a także naukowcy z innych krajów (Rumunia, Kolumbia) mieli możliwość odbywania praktyk w UCMMiT.